De Hoge Raad liet in september 2025 een bom ontploffen in studiekostenland: de Beroepsopleiding Advocatuur moet volledig kosteloos worden aangeboden, en elke afspraak om die kosten tòch op de werknemer af te wentelen is simpelweg niet geldig. Werkgevers vroegen zich massaal af: is studiekosten terugvorderen nu helemaal verleden tijd?

𝐉𝐮𝐫𝐢𝐝𝐢𝐬𝐜𝐡 𝐤𝐚𝐝𝐞𝐫
De wet (artikel 7:611a BW) zegt dat verplichte scholing die nodig is voor de functie volledig voor rekening van de werkgever hoort te komen. Dat betekent niet dat elke afspraak over studiekosten per definitie ongeldig is. De Hoge Raad heeft alleen gezegd dat een werkgever geen kosten mag terugvragen voor scholing die hij wettelijk verplicht moet aanbieden om iemand zijn functie te laten uitoefenen. In de uitspraak van de Hoge Raad stond daarom één ding centraal: de Beroepsopleiding Advocatuur is een opleiding die een stagiaire móét volgen om zijn werk te kunnen doen. Het studiekostenbeding was daarom niet geldig. Het ging dus niet om de vorm van het beding, maar om het soort scholing waarop het betrekking had.

Voor niet-verplichte opleidingen geldt het oude criterium nog steeds: de afspraken moeten duidelijk en redelijk zijn en een glijdende schaal bevatten (arrest: Muller/Van Opzeeland).

𝐔𝐢𝐭𝐬𝐩𝐫𝐚𝐚𝐤
En dat werd deze maand bevestigd in de uitspraak van de Rechtbank Den Haag. Daar ging het niet om verplichte beroepsscholing, maar om scholing op verzoek van de werknemer. De afspraken over terugbetalen waren glashelder met een duidelijke schaal, concrete bedragen èn een expliciete verklaring dat de werknemer alles had begrepen.

Omdat dit onder het ‘reguliere’ regime viel (dus niet de verplichte scholing uit 7:611a lid 1/2 BW), kon de werkgever de studiekosten netjes terugvorderen.

Deze uitspraak laat zien dat studiekostenbedingen niet zijn afgeschaft, maar dat je wél haarscherp moet onderscheiden:
– 𝘨𝘢𝘢𝘵 𝘩𝘦𝘵 𝘰𝘮 𝘷𝘦𝘳𝘱𝘭𝘪𝘤𝘩𝘵𝘦 𝘴𝘤𝘩𝘰𝘭𝘪𝘯𝘨 → 𝘣𝘦𝘥𝘪𝘯𝘨 𝘢𝘭𝘵𝘪𝘫𝘥 𝘯𝘪𝘦𝘵𝘪𝘨
– 𝘨𝘢𝘢𝘵 𝘩𝘦𝘵 𝘰𝘮 𝘢𝘯𝘥𝘦𝘳𝘦 𝘴𝘤𝘩𝘰𝘭𝘪𝘯𝘨 → 𝘣𝘦𝘥𝘪𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘯 𝘨𝘦𝘭𝘥𝘪𝘨 𝘻𝘪𝘫𝘯, 𝘮𝘪𝘵𝘴 𝘩𝘦𝘵 𝘷𝘰𝘭𝘥𝘰𝘦𝘵 𝘢𝘢𝘯 𝘥𝘦 𝘦𝘪𝘴𝘦𝘯 𝘶𝘪𝘵 𝘩𝘦𝘵 𝘔𝘶𝘭𝘭𝘦𝘳 / 𝘝𝘢𝘯 𝘖𝘱𝘻𝘦𝘦𝘭𝘢𝘯𝘥-𝘢𝘳𝘳𝘦𝘴𝘵.

𝐓𝐢𝐩𝐬 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐰𝐞𝐫𝐤𝐠𝐞𝐯𝐞𝐫𝐬 💡
Wil je studiekosten afspreken? Kijk eerst of de opleiding verplicht is voor het werk. Is dat zo, dan mag je geen kosten terugvragen. Is de opleiding vrijwillig, leg dan helder vast wat de kosten zijn en wanneer iemand moet terugbetalen. Dan voorkom je gedoe.

Uitspraak rechtbank: https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBDHA:2025:23129&showbutton=true&keyword=&idx=9
Uitspraak HR (advocaat-stagiaire): https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2025:1386