Bedrijfsartsen buiten spel gezet bij corona-aanpak (en misschien ook daarna?)

Bedrijfsartsen buiten spel gezet bij corona-aanpak (en misschien ook daarna?)

De NVAB heeft op 27 mei jl. op haar website een (brand)brief gepubliceerd die zij, samen met OVAL, op 18 mei jl., aan het ministerie van VWS heeft gestuurd. Aanleiding voor deze brief was, zo valt te lezen, dat de ambtenaren van het ministerie van VWS hebben laten weten dat de bedrijfsartsen geen (formele) rol krijgen in het nieuwe beleid van de overheid rondom het testen op Covid-19.

In de brief wordt aangegeven dat de bedrijfsartsen vinden dat het testen en traceren op Covid-19 belangrijke pijlers zijn in het landelijke preventiebeleid. Door de bedrijfsarts uit het nieuwe beleid te schrijven komt daardoor de vertaling van een positieve uitslag van een test naar de werksituatie te vervallen, zo vrezen de NVAB en OVAL.

Maar waarom dan dit besluit? In een artikel in de Volkskrant laat een woordvoerder van het ministerie van VWS doorschemeren dat de reden ligt in het feit dat gebleken is dat het testen van medewerkers in, bijvoorbeeld, het onderwijs waarbij de bedrijfsarts als verwijzer optrad, te traag verliep. ‘Nu er meer mensen gaan worden getest, halen we de bedrijfsarts ertussenuit. Dat scheelt rompslomp en tijd.’ Het lijkt er dus op dat de bedrijfsartsen buiten spel zijn gezet doordat ze simpelweg niet snel genoeg handelden bij het testen op corona. En gezien het chronische tekort aan bedrijfsartsen is dat een situatie die ook hoorbaar is als het gaat om, bijvoorbeeld, de verzuimbegeleiding. Nood breekt dus (arbo)wet.

Daarnaast heeft de branche een niet al te best imago als het gaat om het kostenaspect. In het artikel in de Volkskrant valt hier over te lezen. “Vorige maand betichtte een huisarts een grote arbodienstverlener van winstbejag, vanwege het hoge (80 euro) gerekende tarief voor advies aan zorgpersoneel en voor de doorverwijzing naar de GGD voor een coronatest. Brancheorganisatie OVAL zegt daarover dat zij haar leden heeft geadviseerd om hun werk tegen kostprijs uit te voeren.” Hoewel dit misschien een incident is geweest van één specifieke arbodienst, is het beeld ontstaan dat arbodiensten munt willen slaan uit de huidige corona-crisis en is het niet gelukt (en misschien ook niet voldoende geprobeerd) om dat beeld weg te nemen.

Hebben de NVAB en OVAL dan geen punt? Naar mijn mening wel. De recente gebeurtenissen bij VION, waarbij medewerkers niet corona-proof vervoerd werden waardoor het bedrijf per direct (tijdelijk) werd gesloten, laten zien dat in werksituaties een groot risico op verspreiding van het virus speelt. Bedrijfsartsen zijn dus degenen die daarbij een belangrijke rol kunnen spelen, zij zijn immers gespecialiseerd op het snijvlak tussen gezondheid en arbeid.

De vraag is alleen of bedrijfsartsen zich wel voldoende hebben ingezet om pro actief betrokken te zijn bij preventieve maatregelen binnen organisaties. Voor de corona-crisis was preventie toch een taak van de bedrijfsarts waar weinig tot geen aandacht aan werd besteed. En toen de crisis eenmaal in alle hevigheid losbarstte, werden bedrijfsartsen massaal overspoeld met ziekmeldingen die begeleid moesten worden. Het grote en chronische tekort aan bedrijfsartsen werd en is pijnlijk duidelijk geworden en een heel duidelijk beleid als het gaat om de delegatie of verdeling van taken van de bedrijfsarts ontbreekt. De branche (of beroepsgroep) is op dat punt sterk verdeeld en de uiteenlopende belangen van de diverse betrokken partijen zorgen er voor dat een echte oplossing nog ver te zoeken is.

Ik hoop dan ook dat de NVAB en OVAL, naast tijd te steken in het schrijven van brandbrieven, ook tijd vrij maken om zich te (her)bezinnen over de rol van de bedrijfsarts in de bedrijfsgezondheidszorg. Want met het afnemend aantal bedrijfsartsen in Nederland neemt de kans toe dat, vanuit de overheid, de bedrijfsarts op steeds meer terreinen of taken buiten spel wordt gezet.

Pascal Willems

WVO Advocaten