Vrijwilligerswerk en een WIA-uitkering, hoe zit dat?

Zet de Centrale Raad een nieuwe koers in op het gebied van vrijwilligerswerk en een WIA-uitkering? Jarenlang was de rechtspraak keihard: vrijwilligerswerk moet je melden bij UWV. Doe je dat niet, dan loop je het risico een gedeelte van je uitkering terug te moeten betalen plus daar bovenop nog een boete. Gaat dat nu veranderen?

Inlichtingenplicht
Ontvang je een WIA-uitkering, dan geldt een inlichtingenplicht. Op grond daarvan moet je (uit jezelf) alle informatie met UWV delen waarvan je redelijkerwijze moet snappen dat die van invloed kunnen zijn op:
· Je recht op een WIA-uitkering;
· De hoogte van je WIA-uitkering;
· De betaling van je WIA-uitkering.

Vrijwilligerswerk
Het verrichten van vrijwilligerswerk valt daar ook onder. Je moet UWV dus informeren als je vrijwilligerswerk gaat doen. Doe je dat niet? Dan kun je een boete krijgen vanwege het schenden van de inlichtingenplicht.

Op geld waardeerbare activiteiten
Blijkt dat jouw vrijwilligerswerk aangemerkt kan worden als “op geld waardeerbare activiteiten” dan mag UWV de (fictieve) waarde daarvan schatten en verrekenen met je WIA-uitkering.

Voorbeeld
Ter illustratie een voorbeeld van de rechtbank Limburg. Een WIA-gerechtigde gaat vrijwillig bij een bedrijf aan de slag als gastvrouw. Zij ontvangt daarvoor geen loon of andere vergoeding.

UWV achterhaalt dit en stelt vast dat het hier gaat om werkzaamheden die zijn verricht in het economische verkeer. Het is geen vrijwilligerswerk, ook al wordt er niet voor betaald. De werkzaamheden zijn op geld waardeerbaar. UWV stelt de waarde vast op het wettelijk minimumloon. Betrokkene moet daardoor bijna € 3.000,- terugbetalen plus een boete van 25% van dat bedrag. Ook al heeft zij dus feitelijk nooit iets ontvangen voor haar werkzaamheden!

Kentering?
De Centrale Raad oordeelde recent over wederom een betrokkene die vrijwillig werkte als gastvrouw. Maar nu met een hele andere uitkomst.

De Centrale Raad erkent dat ook hier sprake is van op geld waardeerbare activiteiten en dat de inlichtingenplicht is geschonden. Toch mag UWV de geschatte waarde van die werkzaamheden niet in mindering brengen op de uitkering en ook de boete gaat van tafel.

Volgens de Centrale Raad zijn de feitelijke inkomsten in deze zaak nihil en kan er dus simpelweg geen sprake zijn van een terugvordering. Omdat er geen benadelingsbedrag is, vervalt ook de boete. Een hele andere benadering dus dan wij tot nu toe zagen in de rechtspraak!

Tip!
Natuurlijk moet de uitkeringsgerechtigde de regels kennen en zich daaraan houden. Maar ben je WGA-eigenrisicodrager, dan is het minstens zo belangrijk om op de hoogte te blijven. Als WGA-eigenrisicodrager ben jij namelijk degene die een maatregel oplegt als de regels overtreden worden. Kennis van de laatste stand van zaken in de jurisprudentie is dan onmisbaar. Zorg dat je je hierover goed laat informeren en pas de juiste (sanctie)regels toe!