De probleemanalyse van de OCTAS; ons stelsel is te complex
26 oktober 2023
Ons huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel is ingewikkeld en bevat vele knelpunten. De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) heeft daarom de opdracht gekregen om een probleemanalyse op te stellen en daarna oplossingen aan te dragen om de structurele problemen in het arbeidsongeschiktheidsstelsel aan te pakken en op te lossen. Een behoorlijke klus.
Op 9 oktober 2023 is het tussenrapport met een probleemanalyse van de OCTAS gepresenteerd. Het grootste knelpunt? Ons stelsel is te complex. Alles is zo precies geregeld dat de systematiek een doolhof is geworden. De huidige regelingen zijn moeilijk te begrijpen en mensen zijn bang voor de gevolgen die een werkhervatting kan hebben op hun inkomen. Ook voor werkgevers is het systeem te complex. Conclusie; het systeem moet vereenvoudigd worden. Maar wat merkte de OCTAS verder op? We vatten dit hieronder kort samen.
De OCTAS merkt op dat het stelsel over het algemeen goed werkt voor mensen met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Zieke werknemers re-integreren vaak in aangepast werk bij hun werkgever. Mensen met een arbeidsbeperking zonder werk, vinden echter moeilijk een nieuwe baan.
Ook stapelen knelpunten zoals onvoldoende ondersteuning, geen werk en geen of een relatief lage uitkering zich op bij de meest kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt met de laagste inkomens zoals flexwerkers, werklozen en vroeggehandicapten.
Er is onvoldoende afstemming tussen instanties en partijen die allemaal verantwoordelijk zijn voor een deel van de uitvoering van het stelsel. Zo is er, zoals bekend, een grote wachtrij voor sociaal-medische beoordelingen.
Het arbeidsongeschiktheidsstelsel komt ook onvoldoende uit de verf. Financiรซle prikkels kunnen juist ook averechts werken en een โverlammend effectโ hebben. Zieke mensen zonder arbeidsovereenkomst krijgen nauwelijks ondersteuning waardoor ze tussen wal en schip raken.
Vroeggehandicapten worden momenteel op 18-jarige leeftijd beoordeeld op hun arbeidsvermogen. De OCTAS vindt dit moment vroeg gelet op de ontwikkelingen die nog mogelijk zijn.
De OCTAS heeft geconstateerd dat er meer knelpunten zijn dan verwacht. Naar verwachting zal de OCTAS begin 2024 aanbevelingen doen aan de regering over de toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel. We houden de ontwikkelingen natuurlijk in de gaten en houden u op de hoogte hiervan!
Gepubliceerd op LinkedIn, 26 oktober 2023